Related Articles
GPS ਸਪੂਫਿੰਗ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਇਆ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦਾ ਜਹਾਜ਼, ਦੁਬਈ ‘ਚ ਕਰਾਉਣੀ ਪਈ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਲੈਂਡਿੰਗ
GPS Spoofing: ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਡਾਣ GPS ਸਪੂਫਿੰਗ ਹਮਲੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਈ ਸੀ। ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਸਪੂਫਿੰਗ ਨੇ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ GPS ਸਿਗਨਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਵਿਘਨ ਪਾਇਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਆਟੋਪਾਇਲਟ ਅਤੇ ਏਅਰ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਨੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਉਦੋਂ ਵਾਪਰੀ ਜਦੋਂ ਜਹਾਜ਼ ਮਿਡਲ ਈਸਟ ਉੱਤੇ ਉੱਡ ਰਿਹਾ ਸੀ।
GPS Spoofing: ਵਿਆਨਾ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਜਾ ਰਹੀ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਉਡਾਣ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਹਫੜਾ-ਦਫੜੀ ਮਚ ਗਈ ਜਦੋਂ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਆਟੋਪਾਇਲਟ ਅਤੇ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਲਗਭਗ 35,000 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਕਰਕੇ ਫ਼ੇਲ੍ਹ ਹੋ ਗਏ। ਇਸ ਨਾਜ਼ੁਕ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਪਾਇਲਟਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂਅਲ ਮੋਡ ਵਿੱਚ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਦੁਬਈ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਲੈਂਡਿੰਗ ਕੀਤੀ। ਰਾਹਤ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਸਾਰੇ ਯਾਤਰੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹੇ।
GPS ਸਪੂਫਿੰਗ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ?
ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, GPS ਸਪੂਫਿੰਗ ਵਿੱਚ, ਹੈਕਰ ਨਕਲੀ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਸਿਗਨਲ ਭੇਜਦੇ ਹਨ ਜੋ ਅਸਲ ਸਿਗਨਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਪਾਇਲਟ ਗਲਤ ਸਥਾਨ, ਉਚਾਈ ਜਾਂ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਬਹੁਤ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਪਾਇਲਟ ਨੂੰ ਗਲਤ ਡੇਟਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੰਟਰੋਲ ਗੁਆਉਣ ਜਾਂ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਗੁੰਮ ਹੋਣ ਦਾ ਜੋਖਮ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ
ਹੁਣ ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਡਾਣ GPS ਸਪੂਫਿੰਗ ਹਮਲੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਈ ਸੀ। ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਸਪੂਫਿੰਗ ਨੇ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ GPS ਸਿਗਨਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਵਿਘਨ ਪਾਇਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਆਟੋਪਾਇਲਟ ਅਤੇ ਏਅਰ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਨੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਉਦੋਂ ਵਾਪਰੀ ਜਦੋਂ ਜਹਾਜ਼ ਮਿਡਲ ਈਸਟ ਉੱਤੇ ਉੱਡ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਉਡਾਣ ਦੌਰਾਨ ਕੀ ਹੋਇਆ
ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਡਾਣ ਦਾ ਆਟੋਪਾਇਲਟ, ਆਟੋਥ੍ਰਸਟ, ਉਡਾਣ ਦਿਸ਼ਾ ਅਤੇ ਆਟੋਲੈਂਡ ਸਿਸਟਮ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫੇਲ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਪਾਇਲਟਾਂ ਨੇ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਦਸਤੀ ਕੰਟਰੋਲ ਹੇਠ ਦੁਬਈ ਲਈ ਉਡਾਇਆ, ਜਿੱਥੇ ਤਕਨੀਕੀ ਨਿਰੀਖਣ ਅਤੇ ਸਿਸਟਮ ਰੀਸੈਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਵਾਪਸ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਸਿਗਨਲ ਕਿੱਥੇ ਜਾਮ ਹੋਏ ਸਨ?
ਸਪੂਫਿੰਗ ਦੌਰਾਨ, ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਸਕਿੰਟਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ 335 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਜਾਪਦੀ ਸੀ। ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਇਰਾਕੀ ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੇ ਸਮੇਂ GPS ਸਿਗਨਲਾਂ ਦੀ ਇਕਸਾਰਤਾ ਅਚਾਨਕ ਡਿੱਗ ਗਈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਰੂਟ ‘ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਅਜਿਹੀਆਂ GPS ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵੇਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
