ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨਹੀਂ ਰਹੇ: ਦਾਦੀ ਨੇ ਕੀਤੀ ਪ੍ਰਵਰਿਸ਼, ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਮੀਂਹ ‘ਚ ਭਿੱਜਦਾ ਦੇਖ ਕੇ ਸਭ ਪਹਿਲਾਂ ਬਣਾਈ ਸੀ ਸਸਤੀ ਕਾਰ, ਜਾਣੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਖ਼ਾਸ ਗੱਲਾਂ
ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦੀ ਬੁੱਧਵਾਰ ਰਾਤ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਇੱਕ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।
ਉਹ 86 ਸਾਲ ਦੇ ਸਨ। ਦੋ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੀਮਾਰ ਹੋਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਆਈ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਠੀਕ ਹਨ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦੀ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਮਾਪੇ ਵਿਛੜ ਗਏ, ਦਾਦੀ ਨੇ ਪਾਲਿਆ
28 ਦਸੰਬਰ 1937 ਨੂੰ ਨੇਵਲ ਅਤੇ ਸੁਨੂ ਟਾਟਾ ਦੇ ਘਰ ਜਨਮੇ, ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਜਮਸ਼ੇਦਜੀ ਟਾਟਾ ਦੇ ਪੜਪੋਤੇ ਸਨ। ਉਹ ਪਾਰਸੀ ਧਰਮ ਤੋਂ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਉਹ ਜਵਾਨ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
1991 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ।
ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੇ ਚਾਰ ਵਾਰ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ।
ਟਾਟਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ ਹੁੰਦਾ।
ਪਰ, ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਅਚਾਨਕ ਬੁਲਾਇਆ ਅਤੇ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਚੀਨ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਜੰਗ ਛਿੜ ਗਈ। ਉਹ ਇੱਥੇ ਫਸ ਗਏ ਅਤੇ ਲੜਕੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਹੋ ਗਿਆ।
ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਪੁਸਤਕ ਪ੍ਰੇਮੀ ਸਨ। ਉਸਨੂੰ ਸਫਲਤਾ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਪੜ੍ਹਨਾ ਪਸੰਦ ਸੀ।
ਇਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ‘ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸ਼ੌਕ ਨੂੰ ਸਮਾਂ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਟਾਟਾ ਨੂੰ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਘੱਟ ਗੱਲਬਾਤ ਪਸੰਦ ਸੀ। ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਰਸਮੀ ਤੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੱਲਾਂ ਹੀ ਕਰਦਾ ਸੀ।
ਉਹ 60-70 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਗੀਤ ਸੁਣਨਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਕਿਹਾ ਕਰਦਾ ਸੀ, ‘ਜੇ ਮੈਂ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਗੀਤ ਚਲਾ ਸਕਾਂ ਤਾਂ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹੋਵਾਂਗਾ। ਮੈਨੂੰ ਸ਼ੋਪੇਨ ਪਸੰਦ ਹੈ।
ਸਿੰਫਨੀ ਵੀ ਚੰਗੀ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਬੀਥੋਵਨ, ਚਾਈਕੋਵਸਕੀ ਵਾਂਗ। ਪਰ ਮੈਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਨੋ ‘ਤੇ ਖੁਦ ਚਲਾ ਸਕਦਾ.
ਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਟਾਟਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕਾਰਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸ਼ੌਕੀਨ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, ‘ਮੈਨੂੰ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਨਵੀਆਂ ਕਾਰਾਂ ਦਾ ਸ਼ੌਕ ਹੈ।
ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਧੀ ਪ੍ਰਤੀ ਡੂੰਘੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਰੀਦਦਾ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਜੋ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਸਕਾਂ।
ਉਹ 21 ਸਾਲ ਤੱਕ ਚੇਅਰਮੈਨ ਰਹੇ, ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਮੁਨਾਫਾ 50 ਗੁਣਾ ਵਧ ਗਿਆ।
1962 ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰਕ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਉਹ ਟਾਟਾ ਸਟੀਲ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਲਗਾਤਾਰ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਅਹੁਦਿਆਂ ਵੱਲ ਵਧਦਾ ਗਿਆ। 1991 ਵਿੱਚ, ਜੇ.ਆਰ.ਡੀ. ਟਾਟਾ ਨੇ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਕਮਾਨ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਕੋਲ ਗਈ।
2012 ਵਿੱਚ 75 ਸਾਲ ਦੇ ਹੋਣ ‘ਤੇ, ਟਾਟਾ ਨੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਕਾਰਜਾਂ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਆਪਣੇ 21 ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਮੁਨਾਫਾ 50 ਗੁਣਾ ਵਧਿਆ ਹੈ।
ਇਸ ਮਾਲੀਏ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਾ ਜੈਗੁਆਰ-ਲੈਂਡਰੋਵਰ ਵਾਹਨਾਂ ਅਤੇ ਟੈਟਲੀ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਟਾਟਾ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਕਰੀ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ।
ਚੇਅਰਮੈਨ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 44 ਸਾਲਾ ਸਾਇਰਸ ਮਿਸਤਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ।
ਉਸਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਸ਼ੇਅਰ ਧਾਰਕ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਮਿਸਤਰੀ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਵਿਚਕਾਰ ਤਣਾਅ ਵਧ ਗਿਆ।
ਅਕਤੂਬਰ 2016 ਵਿੱਚ, ਚਾਰ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ, ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦੇ ਪੂਰੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ ਮਿਸਤਰੀ ਨੂੰ ਟਾਟਾ ਦੇ ਬੋਰਡ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਫਰਵਰੀ 2017 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਦਾ ਨਾਮ ਆਉਣ ਤੱਕ ਟਾਟਾ ਨੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ।
ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ 500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾਨ ਕੀਤੇ
ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਬਾਂਹ, ਟਾਟਾ ਟਰੱਸਟਾਂ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਇਹ ਬਾਂਹ ਸਿੱਖਿਆ, ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਪੇਂਡੂ ਵਿਕਾਸ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਆਪਣੇ ਪੂਰੇ ਕਰੀਅਰ ਦੌਰਾਨ, ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿੰਦੂ ਬਣਾਇਆ ਕਿ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦੇ ਲਾਭਅੰਸ਼ ਦਾ 60-65% ਚੈਰੀਟੇਬਲ ਕਾਰਨਾਂ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਵੇ।
ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ 500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾਨ ਕੀਤੇ ਸਨ।
ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੇ ਇੱਕ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਕੇਂਦਰ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਹਾਰਵਰਡ ਬਿਜ਼ਨਸ ਸਕੂਲ ਨੂੰ $50 ਮਿਲੀਅਨ ਦਾਨ ਕੀਤੇ।
ਉਸ ਨੇ ਇੱਥੋਂ ਹੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਸਦੇ ਯੋਗਦਾਨਾਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਅਤੇ ਦੂਰਦਰਸ਼ੀ ਵਜੋਂ ਉਸਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾਇਆ ਹੈ।
ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 156 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈ ਸੀ: ਇਸ ਦੇ ਉਤਪਾਦ ਸਵੇਰ ਤੋਂ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ।
ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1868 ਵਿੱਚ ਜਮਸ਼ੇਤਜੀ ਟਾਟਾ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਮਲਟੀਨੈਸ਼ਨਲ ਕੰਪਨੀ ਹੈ, ਇਸ ਦੀਆਂ 30 ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 10 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਐਨ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰਨ ਇਸ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਹਨ।
ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਟਾਟਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਿਵੇਸ਼ ਹੋਲਡਿੰਗ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੋਟਰ ਹੈ।
ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਦੀ ਇਕੁਇਟੀ ਸ਼ੇਅਰ ਪੂੰਜੀ ਦਾ 66% ਇਸ ਦੇ ਚੈਰੀਟੇਬਲ ਟਰੱਸਟ ਕੋਲ ਹੈ, ਜੋ ਸਿੱਖਿਆ, ਸਿਹਤ, ਕਲਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।
2023-24 ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਮਦਨ 13.86 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ। ਇਹ 10 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਉਤਪਾਦ ਸਵੇਰ ਤੋਂ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਸਵੇਰੇ ਉੱਠਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟਾਟਾ ਚਾਹ ਪੀਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ‘ਤੇ ਟਾਟਾ ਬਿੰਜ ਸੇਵਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਸਟੀਲ ਤੋਂ ਬਣੇ ਅਣਗਿਣਤ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੱਕ।