ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਿਹੜੇ 3 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ? ਜਵਾਬ ਸੁਣ ਕੇ ਹੋ ਜਾਵੋਗੇ ਹੈਰਾਨ´´´
General knowledge: ਖੈਰ, ਦੱਸੋ, ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਉਹ ਤਿੰਨ ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤ ਲੋਕ ਕੌਣ ਹਨ ਜੋ ਬਿਨਾਂ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੇ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਵੀ ਘੁੰਮ ਸਕਦੇ ਹਨ?
ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਸੋਚੇ ਬਿਨਾਂ ਦੇ ਸਕੇ। ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ।
ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪਾਸਪੋਰਟ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ 100 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਤੱਕ, ਸਾਰੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਡਿਪਲੋਮੈਟਿਕ ਪਾਸਪੋਰਟ ਰੱਖਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ 200 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਤੇ ਵੀ ਜਾਣ ਲਈ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਇਹ ਤਿੰਨੇ ਲੋਕ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕੋਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਬਾਰੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪੁੱਛਦਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਧੂ ਪਰਾਹੁਣਚਾਰੀ ਅਤੇ ਪੂਰਾ ਸਨਮਾਨ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪਹਿਲੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਕੋਲ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕੋਈ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਸੀ ਜਦੋਂ ਹਰ ਦੇਸ਼ ਨੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਵਰਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
1920 ਵਿਚ ਸਭ ਕੁਝ ਅਚਾਨਕ ਬਦਲ ਗਿਆ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿਚ ਪਾਸਪੋਰਟ ਵਰਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਲੀਗ ਆਫ਼ ਨੇਸ਼ਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਬਹੁਤ ਚਰਚਾ ਹੋਈ ਅਤੇ ਫਿਰ 1924 ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨਵੀਂ ਪਾਸਪੋਰਟ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।
ਹੁਣ ਪਾਸਪੋਰਟ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਅਧਿਕਾਰਤ ਪਛਾਣ ਪੱਤਰ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਨਾਮ, ਪਤਾ, ਉਮਰ, ਫੋਟੋ, ਕੌਮੀਅਤ ਅਤੇ ਦਸਤਖਤ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਜਿਸ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਉਹ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਦਾ ਇਹ ਇਕ ਆਸਾਨ ਤਰੀਕਾ ਵੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।
ਹੁਣ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਅੱਜ ਵੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਵਿਅਕਤੀ ਹੀ ਬਚੇ ਹਨ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਸਿਰਫ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਰਾਜਾ, ਰਾਜਾ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਦੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਨੂੰ ਹੈ।
ਪ੍ਰਿੰਸ ਚਾਰਲਸ ਦੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਬਣਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਸਨਮਾਨ ਮਰਹੂਮ ਮਹਾਰਾਣੀ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਕੋਲ ਸੀ।
ਪ੍ਰਿੰਸ ਚਾਰਲਸ ਦੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਦਫਤਰ ਰਾਹੀਂ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਭੇਜੇ।
ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਕਿਉਂਕਿ ਚਾਰਲਸ ਹੁਣ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਨਮਾਨ ਨਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ‘ਚ ਕੋਈ ਰੁਕਾਵਟ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਦਾ ਵੀ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੇ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਇਹ ਲਾਭ ਜਾਂ ਹੱਕ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ।
ਮਹਾਰਾਣੀ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਨੂੰ ਇਹ ਪਾਸਪੋਰਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਸੁਭਾਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਸੀ
ਜਦੋਂ ਉਹ ਰਾਣੀ ਸੀ। ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸ ਕੋਲ ਡਿਪਲੋਮੈਟਿਕ ਪਾਸਪੋਰਟ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਕੋਲ ਵੀ ਡਿਪਲੋਮੈਟਿਕ ਪਾਸਪੋਰਟ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਸਤੇ ਹਨ।
ਆਓ ਹੁਣ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਸਮਰਾਟ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਣੀ ਨੂੰ ਇਹ ਸਨਮਾਨ ਕਿਉਂ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਮਿਲਿਆ।
ਜਾਪਾਨ ਦਾ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮਰਾਟ ਨਾਰੂਹਿਤੋ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਮਾਸਾਕੋ ਓਵਾਤਾ ਜਾਪਾਨ ਦੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਅਕੀਹਿਤੋ ਦੇ ਸਮਰਾਟ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਤਿਆਗ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਇਹ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ।
88 ਸਾਲਾ ਅਕੀਹਿਤੋ 2019 ਤੱਕ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਸਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।
ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣ ਸਮੇਂ ਕੌਂਸਲਰ ਪਾਸਪੋਰਟ ਨਾਲ ਰੱਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਜਾਪਾਨੀ ਡਿਪਲੋਮੈਟਿਕ ਰਿਕਾਰਡ ਮੁਤਾਬਕ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਮਰਾਟ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਣੀ ਲਈ ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਿਵਸਥਾ 1971 ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਪਾਸਪੋਰਟ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਨਿਯਮਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉਸ ਦਾ ਪਾਸਪੋਰਟ ਕੌਂਸਲਰ ਪਾਸਪੋਰਟ ਹੋਵੇਗਾ।